   | |
Het kabinet kiest de kant van gemeenten. Hun eis om bestaande en nieuwe warmtenetten in eigendom te krijgen is gehonoreerd. Verwerking volgt in de Wet collectieve warmtevoorziening. Gevolgen zijn fors. De bestaande grote warmtebedrijven Vattenfall, Eneco en Ennatuurlijk worden uitgekleed. Consequenties voor woningcorporaties.
Politiek
De Warmtewet 2 ofwel Wet collectieve warmtevoorziening (tekst) is hard nodig. De wet geeft kaders voor versnelling met warmtenetten als alternatief voor woningen met aardgasaansluiting. Gemeenten met assistentie van provincies en netbeheerders claimden publieke zeggenschap op de warmtenetten en stonden daarmee lijnrecht tegenover de bestaande warmtesector. Minister Jetten heeft besloten in het voordeel van gemeenten (brief). Een politiek besluit, zo geeft hij aan. Immers de onderliggende rapportages ondersteunen deze beslissing niet of raden deze zelfs af (rapport Berenschot, rapport PWC en notitie met botsproeven). Vertraging dreigt en het geclaimde voordeel van publieke zeggenschap is niet aangetoond. Bij nieuwe warmtenetten en na verloop van tijd bij bestaande warmtenetten vanaf 1.500 woningen dient minstens 51% van het eigendom van het warmtenet in publieke handen te zijn. Bron en levering kunnen zowel publiek als privaat zijn.
Stagnatie
Alle overige eerder gepubliceerde onderdelen van de Wet collectieve warmtevoorziening blijven intact (eerder bericht). Geplande invoering is 1 juli 2024, waarna 1 januari 2025 de nieuwe spelregels gelden. Aandachtspunten voor woningcorporaties bij warmtenetten vanaf 1.500 woningen:
- Geen directe gevolgen als een publieke organisatie zoals SVP of HVC een meerderheidsbelang in nieuwe warmtenetten nastreeft. De grote private warmtebedrijven Vattenfall, Eneco en Ennatuurlijk beraden zich: stagnatie en terugtrekkende bewegingen dreigen
- De gemeente of een andere publieke entiteit moet in actie komen door minstens voor 51% in nieuwe warmtenetten te participeren. Dat gaat de nodige tijd kosten
- Praktische nadelen liggen op de loer: meerdere schakels tussen verschillende bedrijven in de warmteketen leveren afstemmingsvraagstukken op, prijsopdrijvend effect door vermindering van marktwerking en kwalitatieve risico’s omdat ervaren warmtebedrijven voor een uitgeklede rol passen ('het is alsof je de beste speler van je voetbalteam kwijt bent')
De brief van minister Jetten erkent bovenstaande consequenties. Daarom verzachtende maatregelen zoals overgangsperioden, aantrekken van nieuwe expertise en de gebruikelijke evaluatie. Het doel uit de Nationale Prestatieafspraken om in 2030 450.000 extra corporatiewoningen van gas te halen komt nu al in de gevarenzone. Corporaties doen er goed aan om in prestatieafspraken nog uitdrukkelijker aan te geven welke prestaties gemeenten met warmtenetten moeten leveren. Zodat corporaties op tijd en betaalbaar hun huurwoningen van gas af kunnen halen. Anders blijkt de huidige keuze van minister Jetten toch een pyrrusoverwinning.
Publicatie datum: 21 oktober 2022 00:00